
W poprzednich recepturach mamy przykładową profilaktykę zdrowia pączki wiosenne, by nie poddać się chorobom. Ale też bywa i tak, że jednak mimo profilaktyki coś złapie i rozłoży. Nic nie szkodzi, od tego są zioła.
RDEPTURA nr 28 – mleczny koktajl zdrowia
Oj! Ból gardła, suchość, chrypka…to bardzo nieprzyjemne pierwsze objawy niedyspozycji i utraty odporności. Kiedy jako nastolatka przeziębiłam się zimą to dość często w pierwszej kolejności traciłam głos. Wówczas nauczyłam się od mamy przygotowywać pyszny napój. Robi się go bardzo łatwo:
- 1-2 żółtka jaja
- 1-2 łyżeczki miodu (najlepiej spadziowego)
- 200 ml swojskiego mleka
- 1 łyżeczka masła
Tak, tak… wiem, zaraz mi się dostanie, że promuję same alergeny. Ale jak widać receptura ta jest dla “zdrowych”. Jak przygotować pyszny napój: najpierw należy zagotować mleko dodając masło, następnie oddzielamy żółtka od białka w jajkach i dodajemy miodu, może być nawet skrystalizowany. Żółtka z miodem ucieramy albo ubijamy mikserem z końcówką do ubijania piany. W tym czasie mleko zdąży przestudzić się wystarczająco, by ubite żółtka na kogel-mogel wlać do mleka i szybko rozmieszać. Chodzi o to, by żółtka się nie ścięły w mleku.
Powstanie gęsty mleczny gorący koktajl, który należy popijać małymi łykami, tak aby rozgrzewał i masował gardło. Wszystkie składniki mają właściwości lecznicze a przy tym łagodzące stany zapalne, ściągające opuchnięcia, działanie nawilżające i natłuszczające.
Koktajl jest również świetną bombą zdrowia. Choremu wystarczy, żeby napił się takiego koktajlu zamiast posiłku. Tą recepturę polecam marudnym dzieciom.
RECEPTURA nr 29 – zioła na ból gardła
Jeśli ktoś ma wątpliwości co do babcinych metod leczenia gardła, polecam ziołowe herbatki. Jedną z takich herbat na ból gardła, wysuszoną śluzówkę, opuchnięcie, problemy z przełykaniem i utratę głosu jest mieszanka ziół:
- płatki mniszka lekarskiego
- kwiaty lilaka
- kwiaty lipy
- liść babki (każda się nadaje) – mogą być też nasiona
- kwiaty malwy/ślazu
Wszystkie zioła należy zmieszać w równych proporcjach. Następnie zaparzamy jedną czubatą łyżeczkę mieszanki w 200 mililitrach wrzącej wody. Parzymy około 15 minut pod przykryciem, następnie przecedzamy napój i możemy dosłodzić miodem lub sokiem malinowym. Wypijamy małymi łykami póki jeszcze jest dość ciepłe.
RECEPTURA nr 30 – płukanie gardła solanką
Taką dość ekstremalną sytuacją jest całkowita utrata głosu. Każdy kto pracuje głosem doskonale wie, jak ważna jest kondycja strun głosowych. Czasem jest tak, że z dnia na dzień tracimy głos, a poza tym nic nam nie dolega. Bywa też tak, że jednego dnia czujemy lekkie drapanie w gardle, które jakoś bardzo nie przeszkadza i w sumie rozchodzi się po ciepłej herbacie, ale następnego dnia nie można powiedzieć ani słowa. Na takie dolegliwości polecam również stare babcine sposoby, czyli płukanie gardła wodą z solą. Przygotowanie:
- 1 łyżeczka soli
- 1 szklanka przegotowanej wrzącej wody
To jest bardzo prosta receptura: wystarczy rozpuścić łyżeczkę soli w wodzie i poczekać, aż przestygnie do temperatury około 38-40 °C. Woda z solą powinna być dość ciepła, ale nie parząca. Następnie nabieramy do ust niewielką ilość wody, przechylamy głowę do tyłu zamykając gardło i wypuszczając powietrze przez gardło, tak aby woda “gulgała”. Powtarzamy tą czynność kilkukrotnie, zużywając około 150-200 ml płynu na całą kurację. Po płukaniu gardła wodą z solą, dobrze jest przez około 15-20 minut nic nie jeść i nie pić, po czym wypić (małymi łyczkami) około 100 ml ciepłego mleka z 2 łyżeczkami masła, albo smalcu gęsiego. Zamiast mleka krowiego można użyć innego tłustego zamiennika roślinnego.
Powtarzanie tego pukania kilkukrotnie w ciągu dnia nawet co 2-3 godziny przynosi spektakularne efekty. Ważne w tym jest również, aby po płukaniu odczekać chwilę i natłuścić gardło.

RECEPTURA nr 31 – typowe zioła na typowe przeziębienie
Przychodzisz do domu i czujesz, że chyba coś zaczyna cię rozbierać. Oprócz ziołowych mieszanek rozgrzewających, które możesz zastosować, jest jeszcze sporo ziół przydatnych w pierwszym momencie osłabienia organizmu. Poniższa mieszanka ziół może być stosowana zarówno w przypadku ciężkiego przeziębienia, wirusa grypy jak i bakteryjnych stanów zapalnych górnych i dolnych dróg oddechowych. Można sobie przygotować większą ilość tej mieszanki i mieć w pogotowiu w swojej ziołapteczce. Jakie zioła należy przygotować:
- owoc i kwiat czarnego bzu
- liść maliny i owoc suszony
- kwiat lipy
- kwiat wiązówki błotnej albo korę wierzby, albo kwiatki wierzby (tzw. bazie)
- kwiaty pierwiosnka
- owoc dzikiej róży
- kwiaty leszczyny
- młode liście brzozy
- kwiat tarniny
- kwiaty dziewanny
- igły sosny
- owoce jałowca
- przyprawy korzenne: kardamon, cynamon, anyż, imbir
- można dodać miodu i cytryny albo soku z malin lub czarnego bzu.
Wszystkie zioła należy zmieszać w równych proporcjach. W przypadku, gdy nie mamy któregoś zioła możemy go pominąć, albo możemy też przygotować mieszankę z wybranych wyżej wymienionych ziół. Mieszanka jest bardzo silnie działająca i wystarczy zaparzyć jedną łyżeczkę ziół na szklankę wrzącej wody.
RECEPTUTRA nr 32 – zioła na kaszel suchy
- kwiaty pierwiosnka
- liść babki (każda się nadaje) – mogą być też nasiona
- kwiaty malwy/ślazu
- lukrecja
- owoc rokitnika
Wszystko razem wymieszać i zaparzać 1 szklanką wrzącej wody pod przykryciem. Pić co 3-4 godziny. Jest to mieszanka, którą można podać również dzieciom, nawet tym malutkim powyżej 6 miesiąca życia zmniejszając odpowiednio dawkę: podawać około 1łyżeczkę gotowego naparu na każdy kg masy ciała (do 2-3 roku życia), starszym do ok. 6-7 roku życia można podawać: 50-100 ml jako dawka jednorazowa.
RECEPTURA nr 33 – na zaflegmienie płuc i zatok przy chorobie
Kiedy pojawi się śluz to zwykle ciągnie się tygodniami, by go wygonić z organizmu. I już wydaje się, że organizm jest zdrowy, ale jednak ten kaszel i zatoki wciąż zatkane. W takich przypadkach świetnie sprawdzają się zioła:
- jodła lub sosna lub jałowiec (pospolity, a nawet świerk)
- eukaliptus (najlepiej w postaci suszonej)
- głowienka pospolita – ziele
- przetacznik pospolity
- przywrotnik pasterski
- anyż
- skórka pomarańczy suszona
- lukrecja
- świeży imbir
- miodunka
Wszystkie składniki należy rozdrobnić i wymieszać w równych częściach. Przygotowanie: zalać 1 szklanką zimnej wody i doprowadzić do zagotowania. Dodać plasterek cytryny i pić w miarę ciepłe a nawet bardzo ciepłe. Małym dzieciom można podawać jak wyżej. Nic się nie stanie jeśli jakiegoś składnika nie dodacie.
RECEPTURA nr 28 – mieszanka na zapalenie płuc i oskrzeli
Bardzo często przy okazji przeziębienia i zapalenia płuc pojawia się też zapalenie oskrzeli. Jakich ziół użyć by sobie ulżyć w chorobie? Otóż mamy zioła takie jak:
- miodunka kwiaty a nawet całe ziele
- kwiat pierwiosnka
- majeranek
- igły sosny
- porost islandzki (można kupić w sklepach zielarskich)
Wszystko razem w równych częściach mieszamy. Przygotowanie: 1 łyżkę ziół zalać 0,5 litry wody i odstawić na kilka godzin po czym zagotować pod przykryciem. Dodać miodu i cytryny albo soku z malin. Podawać po 150 ml co 4 godziny do godz.17:00 – 18:00
RECEPTURA nr 34 – tarnina na kaszel
Jeśli się zdarzy tak, że po chorobie jednak został kaszel szczególnie nocny to należy przygotować sobie odwar z owoców tarniny.
2 łyżki owoców zalewamy 0,5 litry wody i odstawiamy na noc. Następnie rano należy zagotować i chwilę pogotować jeszcze na małym ogniu (przez około 15-20 minut). Odwar odstawić do przestygnięcia, ale nie przecedzać. Można dodać na sam koniec nieco przypraw korzennych i miodu. Pić po około 100-150 ml co 3-4 godziny. Nie podawać choremu po godz. 20:00, gdyż może to powodować nocne kaszle szczególnie u astmatyków.
RECEPTURA nr 35 – zioło-miód wykrztuśny: bluszcz i kopytnik
Dwa świetne zioła, które polecam na kaszel oskrzelowy i zaflegmienie płuc. Jednakże osobom, które nie miały z nimi styczności zalecam ostrożność w dawkowaniu. Zioła te przedawkowane mogą powodować objawy zatrucia: nudności, wymioty, biegunki i podrażnienie nerek, żołądka i jelit.
W małych dawkach wodne i alkoholowe wyciągi z kopytnika lub bluszczu działają rozkurczowo na oskrzela i oskrzeliki, antyseptycznie, wykrztuśnie i przeciwzapalnie.
Zioło-miód z kopytnika i/lub bluszczu
1 cz. sproszkowanego surowca (można mieszać kopytnika z bluszczem w równych proporcjach)
2 cz. alkoholu 40% lub rumu
4 cz. miodu,
Wszystko razem wymieszać, odstawić na 1-2 dni, nie filtrujemy. W razie ostrego kaszlu, duszności, problemów z oskrzelami, w leczeniu stanów zapalnych i zakażeń górnych dróg oddechowych i oskrzeli, astmy i krztuśca zażywać po 1 łyżeczce 2- 4 razy dziennie, popijając wodą lub rozpuścić w wodzie. Można rozpuścić też w ciepłym mleku.
RECEPTURA nr 36 – na obniżenie temp.
– kwiat lipy
– liść maliny
– kwiat jeżyny
– kwiat głogu
– kwiat czarnego bzu
– kwiat wiązówki błotnej
– kwiat parzydła leśnego (z domowych upraw – jest pod ochroną w stanie dzikim)
1 łyżeczka ziela
1 szklanka wody
Zalać zimną wodą, doprowadzić do zagotowania, po czym gotować 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić na 20 minut, przecedzić. Podawać: 100 ml 3 razy dziennie
Wydawało by się, że przeziębienia są proste do wyleczenia. Zapewne tak, szczególnie kiedy pozostajemy w domu. Ale są też niespodziewane sytuacje, dla których warto zastosować powyższe receptury.
Życzę Wam dużo zdrowia w tą zwariowaną zimę.
Krystyna Judka
